10 dingen over Catharina van Hemessen

Uit de serie 10 dingen over...

Ze had internationaal succes en was bekend in de belangrijkste kringen. Tegenwoordig kennen niet veel mensen meer haar naam. Daarom willen we je graag voorstellen aan schilderes Catharina van Hemessen aan de hand van dit kleine portret van een onbekende vrouw. Aangenaam!

{{ 1 | leadingZero }}

Eerste schilderes

Catharina van Hemessen is de eerste Zuid-Nederlandse schilderes van wie gedateerd en gesigneerd werk bekend is. Dit portretje is waarschijnlijk een van haar vroegste werken.

Catharina van Hemessen, Portret van een vrouw, 1548

{{ 2 | leadingZero }}

Zelfportret?

Catharina schilderde een jonge vrouw tegen een groene achtergrond. Ze speelt met de ring aan haar rechterhand. Ze lijkt op een zelfportret van Catharina. Toch kunnen we deze vrouw niet met zekerheid identificeren.

Catharina van Hemessen, Portret van een vrouw, 1548

{{ 3 | leadingZero }}

Signatuur

Catharina signeerde en dateerde vaker haar werk. Hier staat in het Latijn ‘Catherina. de Hemessen. Pinxit. 1548’, wat zich vertaalt naar ‘Catherina schilderde het in 1548’.

Catharina van Hemessen, Portret van een vrouw, 1548

{{ 4 | leadingZero }}

Achter de schildersezel

Zelfportretten waren relatief zeldzaam in de 16e eeuw. Laat staan van vrouwen! Toch maakte Catharina er een. Ze schilderde zichzelf werkend achter een schildersezel. Dit werk hangt nu in het Kunstmuseum Basel, Zwitserland.

Catharina van Hemessen, Zelfportret achter een schildersezel, 1548. Basel, Kunstmuseum Basel. Inv. no. 1361

Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen

{{ 5 | leadingZero }}

Antwerpen

Catharina werd in 1528 geboren te Antwerpen. Dit was toen de belangrijkste handelsmetropool in Noordwest-Europa. De kunsthandel was er in volle bloei. Honderden kunstenaars vonden er werk.

Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen

Portret van Jan van Hemessen Portret van Jan van Hemessen

{{ 6 | leadingZero }}

Opleiding en netwerk

Waarschijnlijk werd Catharina opgeleid door haar vader. Dit was de beroemde schilder Jan Sanders van Hemessen. Hij had een belangrijk netwerk. Zo kon hij de getalenteerde Catharina introduceren in de belangrijkste kunstkringen van hun tijd.

Portret van Jan van Hemessen

Allegorie op de Natuur als voedster van de Kunst Allegorie op de Natuur als voedster van de Kunst

{{ 7 | leadingZero }}

Meer vrijheid

Catharina’s vader Jan maakte innovatieve schilderijen, historie- en genrestukken alsook portretten. Hij had een belangrijke positie binnen het Antwerpse schilders-gilde. Hierdoor kon Catharina waarschijnlijk meer vrijheid nemen als kunstenaar.

Allegorie op de Natuur als voedster van de Kunst Jan Sanders van Hemessen (ca. 1500–1575), Antwerpen, ca. 1550, olieverf op paneel

Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen

{{ 8 | leadingZero }}

Onbezorgde jeugd

Catharina's moeder Barbara was de dochter van een rijke lakenhandelaar in Antwerpen. Omdat zij en vader Jan van welgestelde komaf waren, hadden Catharina en haar zus Christina waarschijnlijk een onbezorgde jeugd.

Gezicht op Antwerpen, in vogelvlucht perspectief, vanuit het westen

Maria van Hongarije (1505-58), landvoogdes der Nederlanden Maria van Hongarije (1505-58), landvoogdes der Nederlanden

{{ 9 | leadingZero }}

Naar Spanje

Maria van Hongarije, Landvoogdes der Nederlanden, was een groot kunstliefhebber. In 1556 nodigde zij Catharina en haar echtgenoot Kerstiaen de Morijn uit om te werken aan het Habsburgse hof in Spanje.

Maria van Hongarije (1505-58), landvoogdes der Nederlanden

Portret van Giorgio Vasari Portret van Giorgio Vasari

{{ 10 | leadingZero }}

Beroemd

Twee belangrijke Italiaanse schrijvers noemden Catharina in hun werk; Giorgio Vasari (1568) en Lodovico Guicciardini (1567). Zij verspreidden haar naam en faam ver buiten de Lage Landen.

Portret van Giorgio Vasari

10 dingen over American Photography

De Surinaamse insecten van Maria Sibylla Merian

Beroemd om haar gedetailleerde illustraties van insecten en planten

10 dingen over Signaal 1 en 2 van Carel Visser

Een van de belangrijkste Nederlandse beeldhouwers van de twintigste eeuw

Muil Muil

10 dingen Point of View

De collectie bekeken vanuit een genderperspectief

10 dingen over Lee Ufan

Meisje in witte kimono Meisje in witte kimono

Breitners schildersmodellen Geesje en Anna

Maar wie waren deze meisjes eigenlijk?

De avondschool De avondschool

10 dingen over lichtjes in het Rijksmuseum

Ensemble van vier zilveren, deels vergulde zoutvaten gemaakt door de beroemde zeventiende-eeuwse Amsterdamse zilversmid Johannes Lutma Ensemble van vier zilveren, deels vergulde zoutvaten gemaakt door de beroemde zeventiende-eeuwse Amsterdamse zilversmid Johannes Lutma

10 dingen over de zoutvaten van de beroemde zilversmid Johannes Lutma

10 dingen over Richard Long

10 dingen over Herman Doomer

De belangrijkste Amsterdamse meubelmaker in de eerste helft van de 17de eeuw

Paulus geneest de man die niet kon lopen Paulus geneest de man die niet kon lopen

10 x fysieke en mentale diversiteit in beeld

Een impressie van fysieke en mentale diversiteit in de collectie van het Rijksmuseum

Fragment van het ‘Reuzen-Cyclorama’ Fragment van het ‘Reuzen-Cyclorama’

10 dingen over XXL Papier

Groot, groter, grootst!

10 dingen over het Meissenporselein van de familie Oppenheimer

Een breekbaar verleden

10 dingen over Catharina van Hemessen

Wie was Catharina van Hemessen en waarmee had zij internationaal succes?

Salomé met het hoofd van Johannes de Doper Salomé met het hoofd van Johannes de Doper

10 bijzondere vrouwen

Van Schilderessen, Historische Vrouwen tot Heldinnen

10 dingen over portretten

Welke verhalen vertellen de geportretteerden?

Stilleven met kalkoenpastei Stilleven met kalkoenpastei

10 werken met een relatie tot slavernij

Rijksmuseum & Slavernij

Eendracht en Vrede Eendracht en Vrede

10 x Queering the Rijksmuseum

Queer verhalen in de collectie

Het lot van een kerstboom Het lot van een kerstboom

10 x Kerst

Van het lot van de kerstboom tot de kerstwieg

10 x katten in het Rijksmuseum

Speciaal voor de kattenliefhebber

De heks De heks

Top 10 Halloween in het Rijksmuseum

Griezelen en gruwelen in Collectie Online