Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Munster, Bartholomeus van der Helst, 1648

Titel(s)

Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Munster
De schuttersmaaltijd in de Voetboog- of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648

Objecttype

• schilderij

Objectnummer

SK-C-2

Opschriften / Merken

• signatuur en datum, midden onder: ‘Bartholomeus Vander Helst, fecit Aº 1648.’
• inscriptie, papier op de trommel: ‘Belloone walgt van Bloedt / ja Mars vervloeckt het daveren / Van't zwangere metaal, / en 't zwaardt bemint de schee: / Dies biedt de dapp're Wits / aan d'eedele van Waveren / Op 't eeuwige verbondt, / den hooren van de Vree.’

Omschrijving

De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648. Voorgesteld zijn: kapitein Cornelis Jansz Witsen (met de zilveren drinkhoorn), luitenant Johan Oetgens van Waveren (die zijn hand schudt), de vaandrig Jacob Banningh (zittend naast de grote trommel), Dirck Claesz Thoveling en Thomas Hartog (sergeanten), Pieter van Hoorn, Willem Pietersz van der Voort, Adriaen Dirck Sparwer, Hendrick Calaber, Govert van der Mij, Johannes Calaber, Benedictus Schaeck, Jan Maes, Jacob van Diemen, Jan van Ommeren, Isaac Ooyens, Gerrit Pietersz van Anstenraadt, Herman Teunisz de Kluyter, Andries van Anstenraadt, Christoffel Poock, Hendrick Dommer Wz, Paulus Hennekijn, Lambregt van den Bos en Willem (de trommelslager). Op de grote trommel hangt een papier met een gedicht van Jan Vos. Door de openstaande ramen is de gevel van de brouwerij 'het Lam' aan de Singel zichtbaar. Rechts brengt een vrouwen een kalkoenpastei binnen. Op tafel staan tinnen borden, roemers en andere glazen. Links staat op de vloer een grote metalen koeler met een wijnvat.

Vervaardiger

• schilder: Bartholomeus van der Helst

Datering

1648

Fysieke kenmerken

olieverf op doek

Materiaal

• doek
• olieverf

Afmetingen

hoogte 232 cm × breedte 547 cm

Wat

• celebration meal, feast, banquet
• private festivities, merry company
• warfare; military affairs (+ citizen soldiery, civil guard, citizen militia)
• glass, rummer
• (military) flags and standards
• Vrede van Münster
• Viering van de Vrede van Munster te Amsterdam

Wanneer

• 1648-06-18 - 1648-06-18

Waar

• Amsterdam

Wie

• Cornelis Witsen

Credit line

• Bruikleen van de gemeente Amsterdam

Verwerving

bruikleen 1808

Copyright

Publiek domein

Gerelateerd

• Schuttersmaaltijd in de Voetboog (St. Joris) doelen te Amsterdam, ter viering van het sluiten van de Vrede van Munster, 18 juni 1648
• Trom
• De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboog- of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboogdoelen of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• De schuttersmaaltijd in de Voetboog- of St. Jorisdoelen te Amsterdam ter viering van het sluiten van de vrede van Munster, 18 juni 1648
• Fotoreproductie van de Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Munster van Bartholomeus van der Helst
• Fotoreproductie van de Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Münster van Bartholomeus van der Helst
• Twee schutters
• Naamplaat behorend bij de 'Schuttersmaaltijd' van Bartholomeus van der Helst
• De laatste Schuttersmaaltijd

• Bartholomeus van der Helst (ca. 1613-1670) : een studie naar zijn leven en werk, Judith van Gent, p. 76-77 (afb.), p. 198-202, cat.nr. 43
• The Golden Age reloaded : die Faszination niederländischer Malerei des 17. Jahrhunderts : Sammlungen der Villa Vauban und des Rijksmuseums Amsterdam, afb. p. 61
• Les échanges artistiques entre les anciens Pays-Bas et la France, 1482-1814, p. 220, fig. 2, noot. 32
• Rembrandt in perspectief : de veranderende visie op de meester en zijn werk, p. 147, afb. 5.5
• Hollanders van de Gouden Eeuw, p. 66-67, afb. 57
• Bartholomeus van der Helst (circa 1613-1670) : een studie naar zijn leven en zijn werk, p. 263-271, cat.nr. 43
• Netherlandish art in the Rijksmuseum 1800-1900, Reinier J. Baarsen, Gijs van der Ham, Ronald de Leeuw, Jenny Reynaerts, Robert-Jan A. te Rijdt, p. 21, afb. 7
• De oude Meesters van de stad Amsterdam : schilderijen tot 1800, p. 39-41, 98, cat.nr. 16, 45
• Nederlandse kunst in het Rijksmuseum 1800-1900, Reinier J. Baarsen, Gijs van der Ham, Ronald de Leeuw, Jenny Reynaerts, Robert-Jan A. te Rijdt, p. 21, afb. 7
• Rembrandt? : the master and his workshop, Eva de la Fuente Pedersen, Lene Boegh Roenberg, Ernst van de Wetering, p. 18
• De 250 rijksten van de Gouden Eeuw : kapitaal, macht, familie en levensstijl, Kees Zandvliet, Mariëlle Hageman, Gijs van der Ham, Clé Lesger, p. 215
• Kabinetten, galerijen en musea : het verzamelen en presenteren van naturalia en kunst van 1500 tot heden, Ellinoor Bergvelt, Debora Jacoba Meijers, Mieke Rijnders, p. 368, afb. 13.9
• Nederland in de Gouden Eeuw, p. 152-185, afb. p. 163
• Nederlandse kunst in het Rijksmuseum 1600-1700, Jan Piet Filedt Kok, Reinier J. Baarsen, Bart Cornelis, Jan Daniël van Dam
• De glorie van de Gouden Eeuw : Nederlandse kunst uit de 17de eeuw : schilderijen, beeldhouwkunst en kunstnijverheid, Jan Piet Filedt Kok, Judikje Kiers, Fieke Tissink, p. 109, cat.nr. 66
• The glory of the Golden Age : Dutch art of the 17th century : painting, sculpture and decorative art, Judikje Kiers, Jan Piet Filedt Kok, Fieke Tissink, p. 109, cat.nr. 66
• Een Koninklijk Museum : Lodewijk Napoleon en het Rijksmuseum 1806-1810, p. 44-45, afb. 45
• Gerard ter Borch en de Vrede van Munster, Alison MacNeil Kettering, p. 44-46, afb.
• 1648 : war and peace in Europe, dl. 2, p. 606-607, afb.
• 1648 : Vrede van Munster : feit en verbeelding, p. 40, afb.
• La pittura nei Paesi Bassi, p. 432, afb.
• Van brood tot alcoholdamp : de ontwikkeling van het restauratieberoep in Nederland in de negentiende eeuw, Esther E. van Duyn, p. 59
• De Republiek 1477-1806, Jonathan I. Israel, dl. 1, p. 624-625, afb.
• A journey to Flanders and Holland, Harry Mount, Joshua Reynolds, p. 91, afb. 49
• Dutch painting 1600-1800, Jakob Rosenberg, Seymour Slive, p. 225, 256, afb.
• Burgers in het geweer : de schutterijen in Holland, 1550-1700, Paul Knevel, p. 262-263, 297, afb.
• Capitaele stucken : lotgevallen van zeven belangrijke stukken uit het Amsterdamse schilderijenbezit vanaf 1683 tot en met 1808, Johan Bos
• Van wapenhandel tot wetenschapsbedrijf : de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen in het Trippenhuis te Amsterdam, Karin Jongbloed, p. 35, afb.
• Schutters in Holland : kracht en zenuwen van de stad, Louise E. van den Bergh-Hoogterp, Marijke Carasso-Kok, Koos Levy-van Halm, afb. 15, 179, cat.nr. 189
• Herhaling of vertaling? : natekeningen uit de achttiende en negentiende eeuw, Renske E. Jellema, p. 59-60
• Herhaling of vertaling? : natekeningen uit de achttiende en negentiende eeuw, Renske E. Jellema, p. 175, afb. 7.6
• Hollandse schilders in de Gouden Eeuw, p. 107, afb. 190
• Rembrandt : zijn leven, zijn schilderijen : een nieuwe biografie met alle beschikbare schilderijen in kleur afgebeeld, Gary Schwartz, p. 258, afb. 296
• Prijst de lijst : de Hollandse schilderijlijst in de zeventiende eeuw, Cornelius Joannes de Bruyn Kops, Pieter J.J. van Thiel, p. 165
• Het Trippenhuis te Amsterdam, Isabella Henriette van Eeghen, Rudolf Meischke, H.E. Reeser, p. 213
• All the paintings of the Rijksmuseum in Amsterdam : a completely illustrated catalogue, p. 268
• De schilderkunst in de tweede helft van de 17e eeuw, Wilhelm Martin, p. 25, cat.nr. 37
• Bartholomeus van der Helst : een studie van zijn werk, zijn levensgeschiedenis, een beschrijvende catalogus van zijn oeuvre, een register, J.J. de Gelder, p. 64-81, afb.XIII-XIV, cat.nr. 836
• De schilderkunst van 1400 tot 1800 in Vlaanderen en Holland, Italië, Duitschland, Spanje, Frankrijk en Engeland, Max Rooses, p. 106, 109-110, afb. 115
• De glorie van Sint-Joris : de man, de draak en de dood, Laurent Busine, Manfred Sellink, p. 120, afb. 100
• Hoofdstuk uit het Rijksmuseum : gedekte tafel, Pieter de Dreu
• Het wonder van de Gouden Eeuw, Marcella van der Weg
• 'Works of patience and love': the engravings by Johan Wilhelm Kaiser (1813-1900) after Rembrandt's Syndics and Night Watch and Bartholomeus van der Helst's Civic Banquet, p. 246, fig. 10
• Nina Geerdink, 'Jan Vos (1610-1667), de schilderkunst en de Amsterdamse regenten', Oud Holland 127 (2014) nr. 2/3, p. 96, afb. 2.
• Inzoomer object op zaal, 2013 (Nederlands/English).
• Jaarverslag Rijksmuseum (2011), afb. p. 86, afb. p. 96.
• Judith van Gent, 'Een 'vleyend penceel' : Bertholomeus van der Helst : begaafd schilder van de Amsterdamse elite', Ons Amsterdam 63 (2011) nr. 10, p. 408-409.
• Rijksmuseum Kunstkrant 33 (2007) sept.-okt., nr. 5, p. 9
• Rijksmuseum Amsterdam Jaarverslag 2006, p. 53
• Annual report : Rijksmuseum Amsterdam (1999), p. 38-39, afb.
• P. Jeroense, 'Govert Flinck. Eine Künstlerbiographie', Niederdeutsche Beitrage zur Kunstgeschichte 36 (1997), p. 90.
• J. Bos, 'Capitaele Stucken', Jaarboek Amstelodamum 88 (1996), p. 65-102.
• R. Jellema, 'De Schuttersmaaltijd door Van der Helst in het Teylers Museum?', Teylers Museum Magazijn 16 (1987), p. 1-4.
• R.B.F. van der Sloot en J.B. Kist, 'Iets over de degenvesten in Hoorn rond het jaar 1650', Armamentaria 5 (1970), p. 16.
• A.-E. Theuerkauff-Liederwald, 'Die niederländischen Gläser aus dem Gemälde von Bathelomäus van der Helst 'Schütsenmahlzeit am 18. Juni 1648 in der St. Jorisdoelen zu Amsterdam'', Rijksmuseum Amsterdam, ICOM glass Congress, Brussel 1965, paper 266
• A.J de Bull, 'Van der Helst - Kaiser', Kunstkronijk (1856), p. 59-60.
• Documentatiemap: aantekeningen R. van Luttervelt.